Европската унија се подготвува за значителни промени во својот систем за заштита на дизајни, со непосредната применливост на Измената на Регулацијата за дизајни на Европската унија. Овие промени, кои се придружени со ажурирани насоки од Европската канцеларија за интелектуална сопственост (EUIPO), имаат за цел да го модернизираат и поедностават актуелниот систем, правејќи го потесно поврзан и релевантен за предизвиците на денешната дигитална и технолошка ера. Бидејќи системот за заштита на дизајни е повеќе од дваесет години стар, овие реформи се наменети да ги решат новите трендови, како што е појавата на 3D печатењето, како и да ја подобрат достапноста и ефикасноста на правата за заштита на дизајни за бизнисите и индивидуалните креатори низ цела Европа.
Една од главните цели на оваа реформа е да ја модернизира и разјасни заштитата на дизајни, осигурувајќи дека таа останува адаптирана на новите технологии, а истовремено нуди поблиски права и обврски за дизајнерите. Реформата исто така има за цел да ја подобри интероперабилноста на системите за заштита на дизајни во рамките на ЕУ, овозможувајќи побрзо и попредвидливо искуство за поднесувачите низ различни земји-членки. Ова ќе го направи процесот на обезбедување заштита на дизајн полесен, побрз и попредвидлив. Дополнително, реформата воведува клаузула за поправка, која има за цел да го либерализира пазарот на резервни делови, што ќе им биде од корист на потрошувачите со зголемена достапност на делови и намалени трошоци за поправка.
Измената на Регулацијата ќе се применува во две фази. Првата фаза, која стапува на сила на 1 мај 2025, ќе воведе клучни измени на актуелната рамка. Втората група на измени, вклучувајќи и оние што произлегуваат од секундарната законодавна регулатива, ќе стапи на сила на 1 јули 2026. Заедно со овие регулаторни промени, Директивата за дизајни ќе влезе во сила, а земјите-членки на ЕУ ќе имаат 36 месеци да ја транспонираат во своите национални закони. Овие реформи ќе го променат начинот на кој функционира заштитата на дизајни низ Европа, обезбедувајќи поедноставен и поефикасен систем за сите заинтересирани страни.
Реформите ќе донесат и структурни и супстантивни промени во системот за заштита на дизајни на ЕУ. На пример, терминологијата ќе биде ажурирана за да го одразува поширокиот европски контекст. Терминот „Комунален дизајн“ ќе биде заменет со „Дизајн на Европската Унија (EUD)“, а „Комуналниот дизајнски суд“ ќе стане „Суд за дизајни на ЕУ“. Дополнително, Регулацијата за дизајни на Европската Унија (EUDR) ќе ја замени актуелната Регулација за комунални дизајни, додека Регулацијата за таксите ќе биде вклучена како анекс на EUDR. Овие промени имаат за цел да го поедностават системот, што ќе го направи полесен за навигација и разбирање.
Што се однесува до супстантивните промени, реформата ќе обезбеди посочени дефиниции и критериуми за правата на дизајни, вклучувајќи попрецизни упатства за тоа што претставува исклучиво право и ограничувања. Процесот на поднесување и испитување на дизајни ќе биде поедноставен, што ќе ги намали административните бариери за поднесувачите. Една од најзначајните актуелизации ќе биде разјаснувањето на правото на поднесување—осигурувајќи дека само оние кои имаат легитимни права на дизајн ќе можат да го регистрираат. Новиот систем ќе воведе и по-прогнозирачки и транспарентен структуриран модел за таксите, што ќе им помогне на бизнисите и дизајнерите да ги планираат своите инвестиции во заштита на дизајн со поголема сигурност.
Како што реформите ќе започнат да се применуваат, ажурираните насоки на EUIPO ќе обезбедат клучни упатства за навигација низ новиот систем. Промените ветуваат подобра правна сигурност и намалена комплексност, што ќе биде од корист за дизајнерите, претприемачите и потрошувачите. Пристапот на Европската Унија за заштита на дизајни е во процес на еволуција за да одговори на потребите на брзо развивачкиот технолошки пејзаж денес, а бизнисите од сите големини се охрабруваат да се подготват за претстојните промени за да ги искористат можностите што тие ги носат.
Со тоа што примената на реформата се приближува, сега е време за дизајнерите, бизнисите и професионалците за интелектуална сопственост да се запознаат со ажурираните регулативи и насоки. Модернизираниот систем ќе помогне во поттикнувањето на поголема иновација и креативност низ Европа, обезбедувајќи подобра заштита за дизајните, додека истовремено ќе поттикнува поотворен и конкурентен пазар.